
Antik dünyanın değerli bilgelik merkezlerinden Klaros’ta arkeolojik hafriyatlar, geçmişi gün yüzüne çıkarmaya devam ediyor. Saya Holding ana sponsorluğunda gerçekleştirilen hafriyatlar, kültürel mirasın korunması ve gelecek kuşaklara aktarılması açısından büyük kıymet taşıyor.
İzmir’in Menderes ilçesinde yer alan Klaros Antik Alanı’nda yürütülen hafriyat çalışmaları, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın müsaadesiyle ve Ege Üniversitesi’nin bilimsel liderliğinde devam ediyor. Saya Holding ana sponsorluğunda gerçekleştirilen hafriyatlar, antik dünyanın bu kıymetli kehanet ve bilgelik merkezini tekrar görünür kılmayı hedefliyor.
Antik bilgeliğin izinde
Klaros Hafriyatları, sırf arkeolojik bir süreci değil; tıpkı vakitte kültür iktisadı, mahallî kalkınma ve tarih şuuru açısından çok katmanlı bir dönüşüm sürecini de temsil ediyor. Antik Çağ’da Apollon ismine kehanetlerin yapıldığı bu kutsal alanda yürütülen kazıların, bölgenin kültürel potansiyelini açığa çıkarmada stratejik bir rol oynaması bekleniyor.
Beş yıldır çalışmalar iki ana alanda yürütülüyor. Son periyotta ise Geleceğe Miras Projesi kapsamında gerçekleştirilen çalışmaların birincisi, İS 1. ve 4. yüzyıllar ortasında Klaros’a gelen ziyaretçilerin konaklaması için inşa edilmiş, antik periyottaki ismiyle Katagogeion’da gerçekleştirilen hafriyatlar. Kazıların bir öteki odak noktası ise Klaros’un güneyinde, ana kent Kıyıdaki Kolophon tarafında ortaya çıkarılan 50 metre uzunluğunda ve 7 yerden oluşan Roma yapısı. Ayrıyeten hafriyat çalışmalarına paralel olarak muhafaza ve tamirat faaliyetleri de sürat kazandı.
Bir hafıza yeri olarak Klaros
Kazıların bilimsel danışmanlığını yürüten Ege Üniversitesi’nden Doç. Dr. Onur Zunal, Klaros’un sırf tarihî bir ören yeri değil, tıpkı vakitte bir hafıza yeri olduğunu vurguluyor. Zunal, “Klaros, yaklaşık 3 bin yıl evvel insanların geleceğe dair taraf bulmak için başvurduğu bir merkezdi. Bugün ise her yeni buluntu, geçmişin sessiz tanıklığını geleceğe taşıyor” diyor.
Büyük İskender’in düşü ve İzmir’in kaderi
Klaros’un, İzmir’in tarihî mukadderatında de değerli bir yeri bulunuyor. Antik muharrir Pausanias’a nazaran, Büyük İskender bir gün gördüğü rüyayı Klaros’taki kahinlere yorumlattı ve bu kehanet doğrultusunda Smyrna’nın (bugünkü İzmir) yeni yerleşim alanı belirlendi. Bu istikametiyle Klaros, sadece bir kutsal alan değil; kent kurduran, medeniyet inşa eden bir bilgelik merkezi niteliği taşıyor.
Kazıların asırlık serüveni
Kazıların serüveni 1907 yılına kadar uzanıyor. Lakin savaşlar, kaynak yetersizliği ve yönetimsel nedenlerle sık sık kesintiye uğrayan çalışmalar, bugüne kadar sadece 51 yıl etkin olarak sürdürülebildi. Dönüm noktası ise 2001 yılında Ege Üniversitesi’nin hafriyat sorumluluğunu üstlenmesiyle yaşandı. Evvel Prof. Dr. Nuran Şahin, akabinde Doç. Dr. Onur Zunal’ın bilimsel danışmanlığında devam eden çalışmalar, bugün disiplinli ve sürdürülebilir bir biçimde ilerliyor.
Saya Holding Yönetim Kurulu Başkanı Cem Mengi, kültürel mirasın geleceğe taşınmasına katkı sağlamaktan duydukları sorumluluğu şu sözlerle tabir ediyor: “Bugün dünya kentleri, kültürel mirası sırf geçmişin bir izi olarak değil, geleceğin inşa edici gücü olarak da görüyor. Klaros’a verdiğimiz takviye sırf hafriyat alanına değil; birebir vakitte kültür iktisadının gelişimine, mahallî kalkınmaya ve milletlerarası tanınırlığa yönelik sürdürülebilir bir katkıdır. Bu yaklaşımımız kozmik sürdürülebilirlik prensipleriyle de örtüşüyor. Türkiye’nin ve İzmir’in kültürel yükselişinde Klaros üzere merkezlerin geçmişle birlikte geleceği de inşa edeceğine inanıyor, bu tıp örneklerin çoğalmasını diliyoruz.”
Klaros Kazıları’nın ilerleyen süreçte daha geniş kitlelerle buluşturulması, bilimsel yayınlarla desteklenmesi ve kültür turizmine katkı sunacak biçimde kamusallaştırılması hedefleniyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı